Een rat wil terug naar haar nest om haar jongen te verzorgen maar de ingang wordt geblokkeerd door het lichaam van een jonge, stervende man. Deze jongeman, de verslaafde Gusto, ziet in zijn laatste levenesuren zijn leven aan zich voorbij trekken ( de rat komt aan het einde van het boek nog een keer terug, en hoe). Eén van de rode draden in het verhaal.
De gevangenis is erger dan de dood, Harry. De dood is makkelijk, die maakt de ziel vrij. Maar de gevangenis eet je ziel op tot er geen mens meer in je zit. Tot je een schim bent geworden.
Harry Hole bevindt zich al drie jaar in Hong Kong maar keert naar Noorwegen terug als hij hoort dat Oleg, de zoon van zijn vroegere geliefde Rakel, voor de moord op Gusto is gearresteerd. De bewijzen zijn sluitend maar toch weet Harry zijn vroegere chef te overtuigen de zo goed als gesloten zaak te heropenen. Harry mag op de achtergrond het een en ander onderzoeken.
Harry Hole komt in aanraking met de drugsscene van Oslo waar een nieuw en uiterst verslavende drug, violine, wordt verhandeld. En hij hoort over een man die de touwtjes in handen heeft maar die niemand kent. De Schim waart door Oslo en laat een bloedig spoor achter.
Jo Nesbø is een grootmeester in het schrijven van krachtige misdaadromans die bij een groot publiek gretig aftrek vinden. Hij slaagt er steeds weer in om verschillende plots naast elkaar uit te werken, lezers steeds op het verkeerde been te zetten en de spanning hoog te laten oplopen totdat deze in een grandioze finale zijn ontknoping vindt. Vorige boeken van Nesbø, zoals De Sneeuwman en Het Pantserhart, werden hierom hoog geprezen.
In De Schim is allemaal iets minder. Het lijkt wel of Nesbø een beetje moeite heeft gehad om op gang te komen. Zo besteedt hij bv. heel veel tijd en pagina’s aan het beschrijven van de drugsscene in Oslo. En ook het van plot naar plot werken is minder overtuigend aanwezig dan in genoemde eerdere boeken over Harry Hole. Wat wel erg goed beschreven wordt is het karakter van Harry Hole. Hij en ook Rakel worden levensechte mensen. De lichamelijk en geestelijk beschadige politieman die zich verantwoordelijk voelt voor Oleg, die in de strijd tegen het onrecht in de wereld onverzettelijk is en steeds op het randje van het toelaatbare opereert of er zelfs overheen gaat, wordt overtuigend neergezet. De dood in de ogen kijken doet Harry Hole heel vaak. En dat is altijd een bewuste keuze.
Aan de ene kant veel aandacht voor de zielenroerselen van Harry en het levensverhaal van Gusto, aan de andere kant minder sterk uitgewerkte plotwendingen en een open einde zo groot als de Grand Canyon maar al met al toch een zeer onderhoudende en goed geschreven misdaadroman. Ik ben benieuwd welke draai Nesbø aan dat open einde zal geven. Ik kijk er naar uit. En dan is er nog die rat die voor haar kroost wil zorgen.
☆ ☆ ☆
Noorse titel: Gjenferd
Vertaling: Annelies de Vroom
Uitgeverij: Cargo – Amsterdam
ISBN: 978 90 234 7141 7
© 2012 Joop Liefaard