VerdwijnpuntWorldCat•LibraryThing•Google Books•BookFinder Inspecteur Erlendur is voor een vakantie vertrokken naar de Oostfjorden waar hij in zijn geboortedorp intrek heeft genomen in het huis van zijn ouders, dat nu onbewoond en vervallen is. Tijdens zijn verblijf wordt hij geconfronteerd met de verschrikkelijke gebeurtenissen die plaatsvonden toen hij 10 jaar. Hij verloor toen zijn jongere broertje Bergur in een verwoestende sneeuwstorm. Erlendur voelt zich voor de dood van zijn broertje verantwoordelijk en de herinneringen eraan grijpen diep in in zijn leven.
Tijdens de vakantie hoort Erlendur het verhaal over de verdwijning van Matthildur Kjartansdóttir, een jonge vrouw die op een ochtend in haar woning verlaat om te voet naar het huis van haar moeder te gaan. Zij wordt overvallen door een sneeuwstorm en niemand heeft haar ooit nog teruggezien. Ook niet een groep Engelse soldaten die tijdens de sneeuwstrom ook op de hoogvlakte was en dezelfde weg volgde als Matthildur. Erlendur raakt gefascineerd door deze gebeurtenis. Zijn persoonlijke onderzoek naar wat er precies met haar is gebeurd confronteert Erlendur weer in alle hevigheid met de verdwijning van zijn broertje. De wil om de waarheid over Matthildur boven tafel te krijgen is echter sterker dan het verdriet dat de herinneringen aan het verleden oproept.
“Jij hebt hier je hele leven gewoond, is het niet?” vroeg Erlendur.
“Ik heb er zelfs nooit van gedroomd ergens anders te wonen,” zei de vossenjager. “Beter volk dan hier vind je nergens.”
“Jij kent dus dat verhaal wel van die vrouw die de pas over wilde, de Hrævarskörð? Die toen verdwenen is?”
“Ja, daar staat me nog wel wat van bij,” zei Bóas.
“Ze heette Matthildur,” zei Erlendur. “Ze was alleen op reis.”
“Ja, ik weet hoe ze heette.”
Bóas bleef staan en keek Erlendur aan.
“Wat zei je nou? Wat deed je bij de politie?”
“Zaken onderzoeken.”
“Wat voor soort zaken?”
“Van alles en nog wat, zware misdrijven, moord, geweldsdelicten.”
“Dan krijg je zeker met alle mogelijke tuig te maken?”
“Dat kun je wel zeggen, ja.”
“En als er mensen vermist worden, moet je daar dan ook achteraan?”
“Ja.”
“Gebeurt dat vaak?”
“Nee, niet zo veel eigenlijk.”
“Dat verhaal over Matthildur, daar weet niemand meer vanaf als wij ouwelui er niet meer zijn,” zei Bóas.
“Ik heb het voor het eerst gehoord toen ik nog bij mijn ouders woonde,” zei Erlendur. “Mijn moeder kende die vrouw oppervlakkig. Ik vond dat verhaal altijd zo…”
Hij moest naar het goede woord zoeken.
“Geheimzinnig,” zei Bóas.
“Vreemd,” zei Erlendur.
Bóas legde zijn bagage af, rechtte zijn rug en keek door de mist naar beneden, waar de boerderij lag, aan zee. Ze waren weer in de buurt van de Urðarklettur; het begon inmiddels merkbaar af te koelen en te schemeren.
In de twee misdaadromans die voorafgingen aan Verdwijnpunt (Onderstroom (2010) en Doodskap (2011)) is Erlendur niet aanwezig. Hij is met vakantie gegaan. In Verdwijnpunt vertelt Arnaldur Indriðason wat Erlendur heeft bewogen en wat er tijdens die vakantie is voorgevallen. Voor mij is Indriðason vooral een verhalenverteller en hij vertelt zijn verhaal in de van hem zo bekende ingetogen schrijfstijl. Hij gebruikt geen woord teveel. De beschrijvingen van het prachtige landschap van IJsland zijn filmisch en de karakters komen levensecht over. Hij schenkt veel aandacht aan de interactie tussen de leden van gezinnen en families die in de filosofie van Erlendur de hoeksteen van de maatschappij vormen. Bron voor veel geluk maar soms ook voor vreselijke misdaden. Daarnaast ziet Indriðason met lede ogen de veranderingen die zich op IJsland voltrekken als gevolg van de toenemende industrialisatie, die een grote aanslag plegen op het fraaie landschap.
Verdwijnpunt is niet spannend maar wel heel erg boeiend. Het zoeken naar wat verloren is, vergeten en nooit terugkomt, is de rode draad die door het verhaal heen loopt. Een andere draad is dat je wel kunt proberen te ontsnappen aan de misdaden die je in je leven hebt begaan maar dat het leven je uiteindelijk toch inhaalt en je ter verantwoording roept. En Erlendur met zijn hang naar het verleden, zijn somberheid en zijn melancholieke stemmingen is in dit scenario helemaal op zijn plaats. Ik heb alle boeken van Arnaldur Indriðason gelezen en voor mij is Verdwijnpunt van al deze boeken het beste.
*****
IJslandse titel: Furðustrandir
Vertaling: Adriaan Faber
Uitgeverij: Q – Amsterdam
ISBN: 978 90 214 4195 5
© 2013 Joop Liefaard
Meer interessante berichten over Arnaldur Indriðason.
De jonge IJslandse student Valdemar vertrekt naar Kopenhagen om zich te verdiepen in een studie Oudijslandse literatuur. Hij komt in contact met een aan drank verslaafde professor die er zijn levenswerk van gemaakt heeft een oud manuscript dat in de tweede wereldoorlog werd gestolen terug te vinden en weer naar IJsland te brengen. De professor weet Valdemar over te halen zich bij hem aan te sluiten en al snel komen zij in een wereld terecht waar nou niet bepaald zachtzinnig met mensenlevens wordt omgegaan als het erop aan komt het manuscript in handen te krijgen.
Op het graf van de IJslandse onafhankelijksstrijder Jón Sigurðsson wordt het naakte lichaam van een jonge vrouw gevonden dat daar is neergelegd in een zee van bloemen. Aanvankelijk is onbekend om wie het gaat en wat er is gebeurd maar als er hoge concentraties heroine worden gevonden, legt inpsecteur Erlendur een verband met de drugsmilieu. Hij ontdekt een vaag spoor naar de Westfjorden waar de vrouw vandaan lijkt te komen. Ook Jón Sigurðsson is in deze streek geboren. Is er een verband tussen de moord en de Westfjorden en heeft het een speciale betekenis dat de vrouw op dit beroemde graf is gevonden? Erlendur reist samen met zijn collega Sigurður Óli naar de streek om antwoord te vinden op deze en andere vragen. Zij komen terecht in een wereld van drugs en bizarre prostutitie, een wereld die is doorgedrongen tot in het economische establishment van de IJslandse maatschappij.
Erlendur is met vakantie en daarom is Elinborg belast met het onderzoek naar de moord op een jongeman, die in een grote plas bloed en met een t-shirt van een vrouw aan gevonden wordt in een appartement. Er zijn geen sporen van inbraak en Elinborg vindt in het appartement een paarse sjaal met de geur van tandoori kruiden en een verdovend middel Rohypnol dat vaak wordt gebruikt bij verkrachtingen.
Winternacht
Op een ijskoude dag in januari wordt in de tuin van een flatgebouw het lichaam gevonden van een jongetje. Het jongetje, Elias, 10 jaar oud en van Thaise afkomst, blijkt te zijn vermoord. Inspecteur Erlendur onderzoekt de zaak met zijn twee vaste collega´s Elínborg en Sigurdur Óli. Het onderzoek concentreert zich in het begin op de school die Elias bezocht en de bewoners van het flatgebouw waar hij woonde. Op de school werkt een leraar die er rascistische ideeën op na houdt en in de buurt woont een pedofiel. Hebben zij iets met de moord te maken? Ook richt het onderzoek zich op het vinden van de broer van Elias. Zijn hij en een paar van zijn vrienden erbij betrokken? Terwijl het onderzoek vordert is Erlendur ook bezig met de vermissing van een vrouw. Is er een verband tussen de twee zaken?