In het plaatsje Skövde vindt de politie in het Simsjönmeer het stoffelijke overschot van Elisabeth Hjorth. Zij is al enkele maanden spoorloos. Als blijkt dat er een misdrijf is gepleegd worden rechercheur Anna Eiler en haar collega Patrik Morrelli door onderzoeksleider Ulf Karlkvist op de zaak gezet. Anna voelt zich onzeker. Vooral nadat Patrik speciaal vanuit Stockholm is opgeroepen om met haar een team te vormen. Het is niet goed voor haar toch al wankele zelfvertrouwen.

Voor Ing-Marie Andersson daarentegen is dit een uitgelezen kans om eindelijk eens haar grote verhaal te kunnen schrijven voor Västgöta-Nytten, de krant waarvoor zij werkt. Samen met collega Julia Almliden begint zij een onderzoek naar de moord op Elisabeth Hjorth en blijft de politie steeds een stap voor.

In dezelfde stad beraamt een vrouw de moord op haar vader. Zij loopt al lang met dit idee rond en na het zien van een aflevering van de Amerikaanse tv-serie Dexter besluit ze haar voornemen ten uitvoer te brengen. Heel zorgvuldig en uiterst nauwkeurig wordt iedere stap die tot de dood van haar vader leidt, uitgedacht en voorbereid. Geen detail wordt over het hoofd gezien.

Ik pakte een kopje, schonk een glas sinaasappelsap in en zette brood, kaas en vleeswaren op de plek bij het raam. Daarna ging ik zitten en keek naar de slapende stad met ramen met adventskandelaars en kerststerren, voordat ik de krant openvouwde. Terwijl ik mijn koffie dronk, las ik over de verdronken Elisabeth Hjort. Ik fantaseerde dat mijn vader daar lag, in plaats van het lichaam dat vaag zichtbaar was op de foto. Dat hij vastgevroren was en met glanzende, witte ogen uit het ijsblok staarde.
Hij was bang voor water. Iemand had mijn vaders hoofd blijkbaar onder water geduwd toen hij een kind was en daarna had hij nooit geleerd om te zwemmen.
Water was goed.
Misschien kon ik hem verdrinken?
Ik stond op en liep naar de computer, opende een nieuw venster en begon te lezen.
Volgens de Nationale Gezondheids- en Welzijnsraad sterven er in Zweden tweehonderdvijftig personen per jaar door verdrinking. Daarvan waren ruim honderd ongelukken. De andere waren onduidelijke of opzettelijke gevallen.
Ik zag mijn vader in het water liggen. Alleen het dunne grijze haar op zijn achterhoofd was zichtbaar, zijn gezicht bevond zich onder het wateroppervlak.
Ik voelde me opgewekt, liep naar het koffiezetapparaat, schonk een kop koffie in, deed er een scheutje melk bij en nam een grote slok. Daarna ging ik terug naar de computer, pakte het nieuwe notitieschrift en las verder terwijl ik tegelijkertijd schreef.

Aantekening in het muffinboek van 4 januari

1. Verdrinking is een sterfgeval ten gevolge van zuurstofgebrek veroorzaakt door ingeademd water in de luchtwegen en longen.
2. Doordat het water de stembanden raakt, trekken de luchtwegen reflexmatig samen (kramp). Er vindt geen uitwisseling van zuurstof en kooldioxide plaats, het kooldioxidegehalte in het bloed stijgt en men raakt bewusteloos. Als de kramp verdwijnt, stroomt er water in de longen en sterft men.
3. Men kan ook sterven doordat de longen gevuld raken met water. Dan veroorzaakt het zuurstofgebrek in het bloed een hartstilstand.
4. Er is een verschil tussen verdrinken in zoet en zout water. In zoet water vullen de longen zich, wat leidt tot een verhoogde druk, een toenemend circulerend bloedvolume en eventuele hartstoornissen. Verdrinking in zout water leidt tot de dood ten gevolge van verstikking.

De Zweedse schrijfster Carina Bergfeldt werkt voor de grootste krant van Zweden, Aftonbladet, en schreef over Gaza, India, de bomaanslag van de Boston marathon en een verhaal over de laatste week uit het leven van een ter dood veroordeelde man in een gevangenis in Texas. Zij won in 2012 een belangrijke journalistieke prijs voor een artikel over de massamoord op het eiland Utøya onder de titel: De dag die wij nooit zullen vergeten. De moord op mijn vader is haar debuut en wat voor een. Vanuit verschillende perspectieven vertelt zij een uitermate kundig geconstrueerd en intelligent verhaal. Het taalgebruik is mooi, de plot is origineel, de personages worden beeldend uitgewerkt, de spanning is alom aanwezig en de sfeerbeschrijvingen zijn treffend. In Bergfeldts manier van schrijven zit een bepaalde gedrevenheid die het verhaal heel erg boeiend maakt. Het is daarom moeilijk met lezen te stoppen als je eenmaal begonnen bent. En je wilt natuurlijk ook weten wie de ik figuur is, de vrouw die de moord op haar vader beraamt.

De moord op mijn vader gaat over kindermishandeling, een onderwerp dat heel gevoelig ligt. Carina Bergfeldt gaat goed met dit gegeven om. De manier waarop zij de problematiek beschrijft is helder en betrokken. Het lijden van de ik-figuur en de onmogelijkheid om aan de waanzin van haar vader te ontsnappen wordt op indringende wijze op papier gezet. Het roept emoties op zonder overdreven emotioneel te worden. Hoewel het over het beramen van een moord gaat, krijg je nauwelijks het gevoel dat je het moet veroordelen. Je voelt een zekere sympathie voor deze daad van ultieme wraak.

Naast de ik-figuur spelen Anna, Julia en Ing-Marie een belangrijke rol in het verhaal. Zij hebben alle drie een eigen verhaal waarvan steeds kleine stukjes worden prijsgegeven. Dat prikkelt de nieuwsgierigheid. Dat gebeurt ook door het onderzoek naar de moord op Elisabeth Hjorth. Er zitten voldoende wendingen in het verhaal om het spannend te houden en de uiteindelijke ontknoping is geloofwaardig en verrassend.

De moord op mijn vader is een zeer geslaagd debuut. Carina Bergfeldt laat zien dat zij een gedreven en kundig misdaadauteur is. De boekenmarkt wordt overspoeld door steeds nieuwe misdaadliteratuur en dito nieuwe schrijvers. Veel daarvan komen niet of nauwelijks boven de middelmaat uit. Carina Bergfeldt vormt hierop een uitzondering. Met De moord op mijn vader laat zij zien dat zij zich kan meten met de besten en een grote belofte voor de toekomst is.

*****

Zweedse titel : Fadersmord
Vertaling : Corry van Bree
Uitgeverij : A.W. Bruna - Utrecht
ISBN: 978 90 449 7030 2

© 2014 Joop Liefaard