Toen Klara Mortimer zes jaar oud was verliet haar moeder haar gezin om een carrière als model te beginnen. Klara groeide op met haar vader en een paar verhalen over haar moeder die hij haar met tegenzin vertelde. Op een dag ontvangt zij een pakketje waarin een sleutel zit en een brief met onder andere de volgende tekst: “Ik weet niet precies wat ze jou hebben verteld over je moeder – over de reden waarom ze er niet was toen je klein was, waar ze naartoe is gegaan en waarom – maar ik weet wel dat het niet de waarheid kan zijn geweest.”
De sleutel is van een opslagloods waar Klara spullen van haar moeder vindt. In een van de koffers zit een dagboek en als Klara dat gaat lezen ontstaat er een beeld over haar moeder dat totaal afwijkt van het beeld dat zij haar hele leven al met zich meedraagt. Klara gaat op zoek naar antwoorden. Wat is er precies met haar moeder gebeurd?
Die nacht deed ik amper een oog dicht. Urenlang lag ik naast Mark te luisteren hoe hij in- en uitademde, langzaam en gelijkmatig. Ik dacht na. Had vragen. Wie was n.r.? Waarom had hij of zij me geschreven, en waarom nú? Wat zou ik te weten komen over mijn moeder Sadie?
Ze is bij ons weggegaan toen ik zes was. Gewoon op een dag de deur uit gelopen, althans zo stel ik het me voor. Ik was te klein om het me te kunnen herinneren. Het enige wat ik weet, is dat ze er de ene dag nog was, lang en slank, met golvend toffeebruin haar en lange, elegante vingers, en daarna was ze er ineens niet meer en veranderde ik van een gewoon meisje (nou ja, tamelijk gewoon, ik ben altijd stil geweest en leefde in mijn eigen wereldje) in ‘het meisje van wie de moeder is weggelopen’. Want het is toch niet normaal dat je moeder je in de steek laat? Vaders wel, ja, die nemen zo vaak de benen, met een andere vrouw of omdat ze ergens naar op zoek zijn of gewoon wanneer de sleur ze te veel wordt. Daar kijkt niemand van op, niemand gluurt naar de achterblijvers en vraagt zich af: lag het aan hen? Hebben zij iets verkeerd gedaan, iets waardoor hij er niet langer tegen kon? Maar als de vrouw opstapt… dan wordt er gefluisterd.
Dat gefluister hield grotendeels op toen ze stierf, een paar jaar later. Ze was voor haar werk naar Amerika vertrokken, had mijn vader me verteld, en daar was ze ook gestorven. Ze was model, mijn moeder, een prachtige, stralende vrouw die iedere ruimte waar ze binnenkwam verlichtte. Was dat haar fataal geworden? Haar schoonheid, die gloeiende vlam? Of was het iets prozaïsch als longkanker, een beroerte of een te snel genomen bocht? Ik wist het niet.
De Engelse schrijfster Jessica Ruston begon haar carrière in de wereld van film en theater. In 2009 debuteerde zij met haar roman Luxury. Hoewel haar boeken altijd goede kritieken kregen is Je loog tegen mij het eerste boek dat in het Nederlands is vertaald. Het verhaal is geschreven vanuit twee perspectieven. Het eerste gaat over het leven van Klara dat zij als universitair docente met echtgenoot Mark leidt. Het tweede perspectief wordt verteld door Klara’s moeder Sadie in de vorm van dagboekfragmenten. Deze twee verhaallijnen zijn dusdanig knap met elkaar verweven dat er een boeiend geheel is ontstaan waardoor stoppen met lezen nauwelijks een optie is. Je krijgt een idee over wat er gebeurd zou kunnen zijn maar Jessica Ruston strooit kwistig met plotwendingen en het duurt tot de epiloog voordat het mysterie over wat er zich in het leven van Sadie heeft afgespeeld, helemaal duidelijk wordt.
De personages zijn helder en overtuigend uitgewerkt. In een mooie schrijfstijl geeft Jessica Ruston hen voldoende diepgang om levensechte mensen van hen te maken. Vooral de gedachten en gevoelens van Klara worden met veel gevoel verwoord. De vele sfeertekeningen zijn beeldend. Zo is er een mooie roman ontstaan die aangenaam leest. Een boek over de betrouwbaarheid van herinneringen en hoe ze je kunnen misleiden, over familiegeheimen, liefde, obsessie en die hechte en speciale band tussen moeder en dochter die ondanks ingrijpende gebeurtenissen altijd blijft bestaan.
Je loog tegen mij is een prachtige roman die de moeite van lezen helemaal waard is.
Engelse titel: The lies you told me
Vertaling: Sabine Mutsaers
Uitgeverij: De Boekerij – Amsterdam
ISBN: 978 94 023 0356 8
© 2016 Joop Liefaard
Deze recensie verscheen eerder bij de Boeken en Leesclub De Perfecte Buren