In Stockholm is een seriemoordenaar actief. Hij filmt zijn slachtoffers wanneer zij zich veilig wanen in de beslotenheid van hun huis en plaatst de korte filmpjes op YouTube. Nog voor de politie de potentiële slachtoffers op het filmpje kan identificeren, slaat de moordenaar toe en brengt hen op gruwelijke wijze om het leven. De moorden worden onderzocht door een politieteam onder leiding van de hoogzwangere inspecteur Margot Silverman. Als een getuige van een moord zich van de gruwelijke misdaad niets kan herinneren roept Margot de hulp in van psycholoog en hypnotiseur Erik Maria Bark maar veel levert het niet op. De enige die een waardevolle bijdrage aan het onderzoek zou kunnen leveren is de verdwenen commissaris Joona Linna. Veiligheidsagente Saga Bauer slaagt er in Linna op te sporen en hij keert terug naar Stockholm.

Lars Kepler is het pseudoniem voor het Zweedse schrijversechtpaar Alexandra Coelho Ahndoril en Alexander Ahndoril. Zij debuteerden in 2010 met de indrukwekkende thriller Hypnose, die gevolgd werd door Contract, Getuige en Slaap. Stalker is het laatste deel met commissaris Joona Linna in de hoofdrol. De eerste helft van Stalker is opnieuw van een hoog niveau. Een origineel en goed opgezet verhaal met mooie personages, veel vaart en de nodige spanning. De beschrijvingen van de moorden zijn expliciet en gruwelijk zoals we van Lars Kepler gewend zijn. Het lot van Joona Linna is met veel gevoel geschreven en ontroerd. Margot Silverman is nieuw in de serie en dat is even wennen. Joona Linna heeft natuurlijk het voordeel dat hij in de hele serie aanwezig is waardoor Lars Kepler de mogelijkheid hadden om hem een degelijke ontwikkeling te laten doormaken. Margot Silverman daarentegen kan nog niet echt overtuigen.

De trein vertrekt van Stockholm Centraal, schommelt piepend over de wissels en rijdt het vuile emplacement uit. Links glijden grote, witte motorboten over het Karlbergssjön en rechts passeren ze een betonnen wand met slecht overgespoten graffiti.
Omdat alle slaapcoupés al gereserveerd waren, moet Saga op een gewone stoel zitten. Ze laat haar kaartje aan de conducteur zien en eet daarna een boterham met haar blik naar buiten gericht. Als de trein Uppsala voorbij is, trekt ze haar legerkisten uit, wikkelt haar jack om haar pistool en gebruikt het als hoofdkussen.
De meer dan duizend kilometer lange treinreis naar Nattavaara zal bijna twaalf uur duren.
De trein dendert door de nacht. De lichten passeren buiten als kleine glinsteringen van sterren, steeds spaarzamer hoe noordelijker ze komen. Vanuit de gloeiend hete radiator aan de wand naast haar stoel dampt warmte omhoog.
Uiteindelijk bestaat de nacht buiten het raam uit louter compacte duisternis.
Ze sluit haar ogen en denkt na over wat de Naald haar heeft verteld. Toen Joona en zijn collega Samuel Mendel jaren geleden Jurek Walter arresteerden, vertelde Walter hun over zijn wraakplan voordat hij werd geïsoleerd op de beveiligde afdeling van het Löwenströmska-ziekenhuis. Samuel dacht dat het een loos dreigement was, maar op de een of andere manier reikte Jurek Walter tot buiten zijn cel en pakte hij Samuels vrouw en beide zonen.
Joona begreep dat het dreigement serieus was. Met behulp van de Naald ensceneerde hij de dood van zijn vrouw en dochtertje bij een auto-ongeluk. Summa en Lumi kregen een nieuwe identiteit en ze mochten nooit enig contact meer met Joona hebben. Zolang Walter leefde, bestond het gevaar dat het dreigement werkelijkheid werd. Naderhand kon men concluderen dat Joona ze, door hun gezamenlijke leven op te offeren, had gered van een gruwelijke dood.

In het tweede deel van Stalker gaat het verkeerd. De snelheid in het verhaal en de spanning nemen weliswaar toe maar de geloofwaardigheid is daaraan omgekeerd evenredig. Het verhaal verliest alle overtuiging, de hoofdrolspelers zijn ineens een stuk minder authentiek, de ontknoping is overdreven en de actie te doorzichtig. Lars Kepler laten het verhaal ontsporen. Het is teveel van het goede. Deze ontwikkeling is echt heel erg jammer, zeker als je weet hoe goed Lars Kepler een verhaal kunnen construeren en hoe kundig en overtuigend zij een plot naar een zinderende en geloofwaardige ontknoping toe kunnen schrijven.

Stalker is een thriller met twee gezichten, een overtuigend eerste deel en een ongeloofwaardig tweede deel. Een thriller die uit de bocht vliegt. Hopelijk slagen Lars Kepler er in om bij het schrijven van deel zes van de serie hun oude, vertrouwde niveau weer te halen. Misschien moet Joona Linna de samenwerking met Saga Bauer maar weer eens nieuw leven in blazen.

Zweedse titel: Stalker
Vertaling: Jasper Popma en Clementine Luijten
Uitgeverij: Cargo - Amsterdam
ISBN: 978 90 234 8890 3

©2014  Joop Liefaard