Een vrouw die haar hond uitlaat vindt langs een niet meer in gebruik zijnde spoorlijn het lijk van een man. De eerste ingeving die DCI Alan Banks heeft als hij het lijk en de plaats delict onderzoekt, is dat de man die wordt geïdentificeerd als Gavin Miller, waarschijnlijk van het viaduct boven de spoorlijn is geduwd. Het lijk vertoont sporen van geweld wat erop wijst dat het niet om zelfmoord gaat. Gavin Miller was een voormalige docent aan de Hogeschool van Eastvale, die ontslagen werd nadat hij door twee leerlingen werd beschuldigd van seksuele intimidatie. Hij leefde teruggetrokken, had grote financiële problemen, er werden drugs in zijn huisje gevonden en op zijn lichaam een bundeltje bankbiljetten ter waarde van 5000 pond.

Op de Hogeschool van Eastvale ontdekt Banks dat Miller van de directie weinig tot geen steun kreeg tijdens het onderzoek naar de seksuele intimidatie. Ook ontdekt Banks een mogelijk verband met een drugsdealer die op de school actief was. Een tweede lijn van onderzoek richt zich op lady Veronica Chalmers, die is getrouwd met Sir Jeremy Chalmers, een internationale beroemdheid in de theaterwereld met invloedrijke vrienden. Gavin Miller heeft een paar dagen voor zijn dood Veronica gebeld, een gesprek dat zeven minuten duurde. Wat Banks ook bezighoudt is de betekenis van de zoekopdrachten op de computer van Gavin Miller. Ze hebben allemaal betrekking op de jaren tachtig, een periode van grote sociale onrust en stakingen in Engeland.

‘Dus als ik het goed begrijp,’ zei districtschef Catherine Gervaise, ‘weet je niet of Gavin Miller een zelfmoordenaar was, een crimineel die als slachtoffer is geëindigd of dat hij vanaf het begin het beoogde slachtoffer was?’
‘Nee,’ gaf Banks toe. ‘Hoe zouden we dat ook moeten weten? We zullen eerst meer over hem te weten moeten komen, over zijn achtergrond, wat hem dreef, welke reden hij mogelijk kan hebben gehad om er een eind aan te maken. Agent Masterson is er al mee bezig.’
‘Je weet dus zelfs niet of hij drugs dealde of juist kocht en of er een transactie had plaatsgevonden of niet?’
‘Dat klopt. Het enige wat we weten is dat hij onder verdachte omstandigheden om het leven is gekomen, dat er bij hem thuis drugs lagen en dat hij vijfduizend pond op zak had.’
‘Je weet dus ook niet of hij doelbewust is vermoord of dat hij is omgekomen bij een vechtpartij? Met andere woorden, of het moord of doodslag was?’
‘De zijkant van de brug is zo hoog dat hij er niet overheen kan zijn gevallen zonder dat iemand anders hem optilde of zonder te springen.’
‘Nou ja, dat is tenminste iets, zullen we maar zeggen. Laten we die vijf mille voorlopig uit de media houden, als dat kan. Ik zal aan het eind van de dag een persconferentie geven, als er tenminste ook maar iemand geïnteresseerd is.’
‘Zelfs als het om een zelfmoord gaat, komen er toch altijd
wel een paar aasgieren op af? Hoe dan ook, we zullen de geldvondst niet aan de media melden. Dat zou geen probleem moeten zijn.’ Banks wreef over zijn slaap. ‘Ik zal de eerste zijn om toe te geven dat we veel meer moeten weten voordat we aan de slag kunnen, maar als er drugs bij betrokken waren, weet ik vrij zeker dat deze zaak snel kan worden afgerond zodra we eenmaal een overzicht hebben van de gesprekken die via zijn gsm zijn gevoerd en de inhoud van zijn computers.’
‘Dat hoop ik dan maar. Een snel resultaat zou wel fijn zijn in deze tijd waarin elke cent twee keer moet worden omgedraaid. Hoe gaat het trouwens met inspecteur Cabbot?’
‘Annie? Prima. Ze is een andere zaak aan het afronden. Als blijkt dat ik haar hierbij nodig heb, zal ik haar aan het team toevoegen.’
Eerlijk gezegd vond Banks helemaal niet dat het prima ging met Annie.

De Engelse schrijver Peter Robinson (1950) studeerde Engels aan de universiteiten van Leeds en Toronto (Canada). Zijn grote bekendheid heeft hij vooral te danken aan de thrillers met DCI Alan Banks in de hoofdrol, die zich afspelen in de fictieve stad Eastvale in Yorkshire. Dankbare dood, een verwijzing naar de legendarische popgroep Grateful Dead, is de eenentwintigste thriller in de serie.

Je zou verwachten dat er na zoveel thrillers een zekere sleetsheid in de verhalen optreedt maar dat is niet het geval. Dankbare dood is een goede thriller waarin Peter Robinson met zijn aangename en heldere manier van schrijven een prima verhaal vertelt. Het is origineel en goed gestructureerd. De sfeertekening van zowel het heden als de turbulente jaren tachtig in het Engeland van Margaret Thatcher is treffend, zeker voor lezers die deze roerige tijden zelf hebben meegemaakt. Peter Robinson is een man van details. Niets wordt aan het toeval overgelaten. De plot is nauwkeurig uitgedacht en op papier gezet. Soms verliest Robinson zich in breedvoerigheid zoals bijvoorbeeld bij ondervragingen waardoor de aandacht dreigt te verslappen. Het past echter wel in de stijl van Robinson die er net als in eerdere thrillers goed in slaagt om de lezer een bepaalde denkrichting in te duwen. Pas aan het einde tovert hij nog een extra verhaallijntje uit zijn pen, wat het verhaal een beslissende en onverwachte wending geeft zonder aan geloofwaardigheid in te boeten.

De personages zijn goed en overtuigend uitgewerkt. DCI Alan Banks is de intelligente en soms nurkse inspecteur die maar een doel voor ogen heeft en dat is de zaak oplossen, zelfs als hij daarbij zijn meerderen tegen zich in het harnas jaagt. DI Annie Cabot is na de schokkende gebeurtenissen uit een eerder verhaal veranderd. Zij is kort aangebonden en ongeduldig. Als tegenhanger is er DS Winsome Jackman, die rustig en evenwichtig te werk gaat. Geraldine Masterson is nieuw in het team, jong, gedreven en nogal onzeker over haar kwaliteiten. Het verhaal is boeiend en kent de nodige onderhuidse spanning maar een ontknoping waar de vonken van af springen ontbreekt. Dit past helemaal bij de manier van werken van Alan Banks.

Dankbare dood is een onderhoudende, goed opgebouwde en prettig leesbare thriller zoals je van Peter Robinson mag verwachten. Hij behoort tot de toonaangevende Engelse misdaadauteurs en dat bewijst hij met deze thriller opnieuw.

****

Engelse titel: Children of the revolution
Vertaling: Valérie Janssen
Uitgeverij: A.W. Bruna - Utrecht
ISBN: 978 90 449 7165 1

© 2014 Joop Liefaard