Ieder jaar organiseert uitgeverij LetterRijn een verhalenwedstrijd met jaarlijks een wisselende opdracht. Voor dit jaar vroeg LetterRijn aan de deelnemende schrijvers “zich te verplaatsen in een misdadig brein en vanuit dat vertrekpunt een crimineel spannend en misschien zelfs bloedstollend verhaal met een donker randje te schrijven.” Een kort verhaal van ongeveer 1500 woorden over de Schaduwkant van onze gedachtewereld, een kant die het best voor de buitenwereld verborgen kan blijven.
Het schrijven van een kort verhaal is een kunst op zich. In een thriller moet de schrijver verschillende verhaallijnen introduceren die vol zitten met onverwachte plotwendingen en verrassende ontwikkelingen. Door de grotere omvang kan de schrijver veel meer woorden gebruiken om personages tot leven te wekken en gedachten en gevoelens diepte te geven. Een kort verhaal heeft over het algemeen maar een verhaallijn en slechts een paar personages . Deze beperkingen vragen veel van de kunde en vaardigheid van de auteur.
De jury die belast was met de selectie van de 24 korte verhalen waarmee Schaduwkant is gevuld hebben uitstekend werk verricht. Zij zijn erin geslaagd een bundel samen te stellen die van hoog niveau is. De verhalen verschillen in termen van taalgebruik, spanning, opbouw en uitwerking grondig van elkaar maar de bindende factor is in ieder verhaal aanwezig: de confrontatie met de donkere kant de menselijke geest. De auteurs spelen met die dunne scheidslijn tussen goed en kwaad en waarom de een die grens zonder enige terughoudendheid overschrijdt en een ander niet.
Terwijl hij over het zandpad slentert, denkt hij terug aan vanmorgen toen hij opstond in een leeg huis. Hoewel hij al jaren alleen woonde in het huis waar hij was opgegroeid, voelde het vanmorgen voor het eerst even echt van hem. Het maakte hem bijna vrolijk. Hij zette koffie en plofte op de bank. Toen viel zijn blik op het fotolijstje in de vensterbank. Het was een eenvoudig, bruin lijstje met een goedkope foto van een oude vrouw in een schommelstoel. Haar huid zag grauw van een leven lang roken en haar blik was streng, vorsend. Met een schok zat Willem kaarsrecht op de bank. Ineens zag hij haar staan in zijn ooghoek. Hij hoorde de veroordelende klak van haar Zippo. Met zijn rechterhand voelde hij aan zijn linker onderarm. Nog voor hij zijn hoofd kon draaien, was ze weer weg. Hij stond vastberaden op, liep naar de vensterbank en pakte de fotolijst met twee handen beet. Hij liep ermee door de keuken naar de achterdeur. Met zijn elleboog duwde hij de klink naar beneden, deed een stap naar voren en smeet de lijst tegen de stoeptegels. Er sprongen drie dikke barsten in het glas. Met de hiel van zijn werkschoen trapte hij het glas nog verder aan stukken. De regen plensde op de foto en vervaagde de kleuren. Hij besloot naar het park te gaan en trok de deur achter zich dicht.
Fragment uit De vrouw in het gele regenpak - Marieke Haijkens
Het zijn stuk voor stuk krachtige verhalen, gruwelijk, verrassend, soms (hoe gek dat bij de gruwelijkheid van moord ook mag klinken) ontroerend en begrijpelijk, soms ingetogen kwaadaardig. Iedere hoofdpersoon heeft zijn eigen motieven en geeft zichzelf daarmee een morele en legale rechtvaardiging voor de misdaden die hij begaat. Je trapt als lezer bijna in de val van de verzachtende omstandigheid en dat is verontrustend. Zonder de overige twintig schrijvers tekort te willen doen heb ik vooral genoten van: Simon Rhine – Lieveling, Conny Hoogendoorn – Heb ‘t hart eens, Carolien van Wijngaarden – Appel en Gerhard Pijnenburg – Anonieme getuige.
Schaduwkant is een geslaagde bundel waarin 24 overtuigende korte verhalen zijn samengebracht die garant staan voor een aantal uren aangenaam leesplezier. Misschien denk je nadat je het boek hebt dichtgeslagen ook nog even kort aan je eigen schaduwkant want kun je garanderen dat wanneer jezelf in situaties terecht komt zoals die in deze bundel worden beschreven, je zelf ook niet de grenzen van het toelaatbare opzoekt? Dat je je eigen Schaduwkant de vrije ruimte geeft?
Uitgeverij: LetterRijn – Leidschendam
ISBN: 978 94 918 7523 6
© 2015 Joop Liefaard