De Amerikaanse klinische psycholoog Tom Wright debuteerde in 2012 met Wat de zomer niet overleeft, een thriller waarmee hij werd genomineerd voor de prestigieuze CWA New Blood Dagger prijs. Merel is zijn tweede thriller die meteen al heftig begint. De controversiële psychologe Dr. Deborah Gold wordt na een hevig noodweer dood aangetroffen. Zij is aan een kruis genageld en haar lichaam is op een vreselijke manier geschonden. Als rechercheur Jim Beaudry Bonham de zaak onderzoekt, ontdekt hij dat Deborah Gold heel veel vijanden had en veel geheimen van veel mensen kende. Jim Bonham en zijn team hebben veel te onderzoeken en dat in een tijd waarin ook Jim zelf naar de nodige stabiliteit in zijn leven zoekt. Houden gebeurtenissen uit zijn eigen verleden verband met deze gruwelijke kruisiging en is hij in staat zich staande te houden in een onderzoek dat hem persoonlijk diep raakt?
Merel is de tweede thriller met Jim Beaudry Bonham is de hoofdrol en hoewel Tom Wright een tweede verhaallijn over het verleden van Jim Bonham introduceert, is het niet nodig om Wat de zomer niet overleeft eerst te lezen. Merel is een duistere thriller die deprimerende thema's behandelt maar Tom Wright schrijft er met zoveel gevoel, warmte en humor over dat je niet met een zwaar gevoel blijft zitten. Het verhaal wordt verteld door Jim Bonham en dat gebeurt op indringende wijze. Je krijgt een heel goed beeld van deze complexe man en de wereld waarin hij leeft. Ook andere personages zoals bijvoorbeeld zijn nichtje Lee Ann Rowe die net als Jim in haar jeugd psychisch beschadigd is, zijn dochters Casey en Jordan en zijn ex-vrouw Jana overtuigen en zijn levensecht.
Sinds die districtswedstrijd zagen Kat en ik elkaar iedere dag en ik stelde haar trots voor aan Johnny, de hopeloos jaloerse Daz, en verder bijna iedereen die ik kende. We reden in de fraaie nazomer tot aan de uithoeken van de boerderij, langs grazende Brangusen Charolaiskoeien en zonnende fokmerries die ons geduldig nakeken, onder windmolens door die onvermoeibaar draaiend kraakten als kelderdeuren, door bossen rijzig en stil als kathedralen, over weidevelden waar de wind door het wuivende gras ging als golven die elkaar achternazaten, inhaalden en tegen elkaar indruisten tot ze in de heuvels oplosten.
Op een gouden zaterdagmiddag lieten we de paarden grazen terwijl wij bij de Far Pond op onze rug onder de oude wilgen lagen te luisteren hoe de kikkers met smakkende geluidjes insecten van het gladde oppervlak plukten. Bleke perzik- en ivoorkleurige wolken stapelden zich op elkaar tot hoog in de lucht en de licht glooiende blauwgroene velden strekten zich eindeloos uit in de lange namiddag. De diepdroevige roep van een duif dreef over het water vanuit de populieren op de andere oever en zwaluwen doken, stegen en zwenkten in de verkoelende lucht.
Zonder haar ogen te openen zei Kat: 'Het is echt heerlijk om hier te zijn. Hoe ver zijn we van het huis af?'
'Dik vijf kilometer.'
'Wauw. Hoeveel hoort bij de boerderij?'
'Alles wat je vanhier kunt zien. Iets meer dan vierduizend hectare.'
'Vast veel werk.'
'Soms.'
Wijzend op de komvormige bruine nesten in de droge lisdoddenstengels langs de ondiepe kant van de plas zei ze: 'Hebben merels die gebouwd?'
'Ja, de roodgevleugelde merel,' zei ik. 'Sommige mensen noemen ze epauletvogels vanwege die rode streepjes op hun schouders.'
'Wij hebben ze bij ons ook,' zei Kat. 'Tenminste, ik geloof dat het dezelfde zijn. Maar ik heb ze nog nooit van zo dichtbij gezien; ze zijn prachtig.'
'Ze zeggen dat sommige indianen dachten dat ze mensen uit het leven wegriepen, zo van "Het is tijd", op naar de Eeuwige Jachtvelden of iets dergelijks.'
'Dan kunnen we maar beter niet naar ze luisteren.'
Soms is Tom Wright heel erg beschrijvend waarbij hij lange zinnen gebruikt en zaken breed uitmeet en ook worden in korte tijd heel veel personages geïntroduceerd waarvan sommigen voor het verhaal niet echt van belang zijn en anderen te oppervlakkig blijven. Dit leidt de aandacht af van het hoofdverhaal. De sfeertekeningen die Tom Wright schetst van een besloten Texaanse gemeenschap waarin iedereen iedereen kent, overtuigen. Hoewel de wisselingen tussen heden en verleden niet echt scherp van elkaar zijn gescheiden, leidt dat op geen enkel moment tot verwarring. Het leest als een verhaal in een verhaal.
Merel is heel knap geconstrueerd en de ontknoping is verrassend en onvoorspelbaar. Vanaf de eerste pagina is er een duidelijke onderhuidse spanning aanwezig en het verhaal bevat voldoende onverwachte wendingen en verrassende gebeurtenissen om je aan het boek te kluisteren. Dat Tom Wright als klinisch psychotherapeut heel veel ervaring heeft opgedaan met beschadigde mensen, komt het boek alleen maar ten goede en geeft het de nodige diepte.
Er is echter een aspect dat grote afbreuk doet aan het leesplezier van Merel en dat is de matige vertaling. Sommige zinnen hebben een foutieve, vreemde of verre van vloeiende opbouw. Een beter redactie zou meer recht gedaan hebben aan het mooie taalgebruik van Tom Wright.
Merel is een duistere, knap geconstrueerde en goed geschreven psychologische thriller. Een thriller van niveau die boeit van begin tot einde.
Engelse titel: Blackbird
Vertaling: Joop van Helmond
Uitgeverij: Ambo|Anthos - Amsterdam
ISBN: 978 90 414 2613 0
© 2015 Joop Liefaard
Deze recensie verscheen eerder bij Hebban|Crimezone.
Een duistere en knap geconstrueerde psychologische thriller